W dzisiejszych czasach telefon komórkowy jest urządzeniem, które nie służy jedynie do wykonywania połączeń czy pisania wiadomości tekstowych. Wraz z postępem technologicznym, telefon nabył wielu funkcji, przez co może być używany praktycznie do wszystkiego, w tym oglądania filmów czy zakupów online. Biorąc pod uwagę liczne aplikacje, mogą stanowić multimedialne centrum rozrywki oraz surfowanie po internecie. Jednak co za dużo, to niezdrowo, a coraz więcej osób, w tym dzieci uzależnia się od telefonu.
Czym jest uzależnienie od telefonu?
Uzależnienie od telefonu komórkowego można fachowo określić mianem “fonoholizmem”. Zalicza się ono do grupy uzależnień behawioralnych, czyli nałogów związanych z wykonywaniem określonych czynności, ale bez udziału jakichkolwiek substancji. Najogólniej mówiąc, polega na nadmiernym zainteresowaniu telefonem lub korzystaniem z tego urządzenia niezależnie od tego, czy mamy co robić, czy nie. W obecnych czasach najczęściej narażone na to są dzieci oraz młodzieży w wieku 12-18 lat. Jednak na czym dokładnie polega i jak je rozpoznać?
Jak rozpoznać objawy uzależnienia od telefonu?
Osoba uzależniona może kompulsywnie nasłuchiwać wibracji lub dźwięku powiadomień, przez co często dochodzi do tzw. dźwięków fantomowych, czyli takich, które nie istnieją. W przypadku uzależnienia od telefonu można zaobserwować kilka podstawowych objawów, do których należy:
- spędzanie zbyt wielu godzin w ciągu dnia na korzystaniu z telefonu,
- odczuwanie przymusu wykonywania połączeń lub pisania wiadomości tekstowych,
- nieustanne zerkanie na ekran telefonu komórkowego,
- ograniczenie spotkań z rodziną i znajomymi,
- zaniedbywanie pracy i codziennych obowiązków,
- zrezygnowanie z innych form aktywnością czy możliwości spędzania wolnego czasu na rzecz telefonu komórkowego,
- strach przed samotnością.
Często nagłe odcięcie od telefonu skutkuje pogorszeniu nastroju, co prowadzi do agresji. W przypadku dziecka może to być krzyk czy wyzwanie, u nastolatków czy osób dorosłych – nawet przemoc fizyczna lub bójki.
Czym jest FOMO i nomofobia?
W związku z uzależnieniem od telefonu wiążą się dwa dość częste objawy. Pierwszym z nich jest FOMO. Skrót ten jest od angielskiego wyrażenia “fear of missing out”, czyli strach przed pominięciem. Obawa ta wynika możliwości przegapiania jakichkolwiek informacji ze świata lub kręgu znajomych. Często również wynika to uczuciem wykluczenia z okazji do integracji społecznej, wydarzeń czy możliwości inwestycji. Przejawia się to ciągłym sięganiem po telefon, aby przeglądać newsy lub scrollować social media. W przypadku nomofobii mamy do czynienia ze strachem przed rozładowaną baterią i brakiem możliwości naładowania go. Na samą myśl o takiej sytuacji pojawia się znaczny dyskomfort psychiczny, a objawy znacząco nasilają się, gdy faktycznie dochodzi do utraty łączności i kontaktu ze światem. Wówczas mogą wystąpić takie symptomy, jak:
- przyśpieszenie tętna,
- uciska w klatce piersiowej i uczucie duszności,
- wzmożona potliwość,
- nudności i ból brzucha,
- niepokój i frustracja.
Warto jednak zaznaczyć, że strach przed rozładowaniem się baterii czy brakiem zasięgu w sieci komórkowej w uzasadnionych przypadkach jest uzasadniona. Za nie uznaje się m.in. pobyt w obcym mieście, pilny kontakt z kimś czy potrzeb sprawdzenia, jak dotrzeć do danej lokalizacji.
Jak uzależnienie od telefonu wpływ na sen?
Uzależnienie od telefonu w znaczny sposób wpływa na sen. Wielu z nas zastanawia się – jaki związek mają te dwie kwestie. Jak się okazuje, telefon emituje światło niebieskie, czyli inaczej światło wydzielane o wysokiej energii jest rodzajem światła, który wytwarza słońce czy energooszczędne oświetlenie. Z uwagi na to, negatywnie oddziałuje na wydzielanie melatoniny. Jest to hormon pozwalający na właściwą regulację snu. Oznacza to, że powinniśmy odłożyć telefon przynajmniej na godzinę przed położeniem się do łóżka. Aby móc się zdrowo wyspać, a tym samym cieszyć się dobrym samopoczuciem czy energią na cały dzień. W tym celu pomoże nie tylko odcięcie się od telefonu, ale także przestrzeganie zasad higieny snu, a także wyposażenie swojej sypialni w odpowiednio skomponowane łóżko. Składa się on z materaca, który jest odpowiednio dopasowany do osobistych potrzeb i preferencji użytkownika. Jest on w stanie zagwarantować nam właściwe wsparcie kręgosłupa oraz całej sylwetki. W ten sposób może odpowiadać również za zdrowy sen, a tym samym – regeneracji mięśni czy umysłu. Oprócz tego warto zainwestować w poduszkę, kołdrę czy stelaż.
Skutki uzależnienia od telefonu
Do głównych konsekwencji uzależnienia od telefonu zalicza się problemy w ważnych sferach życia – zarówno zawodowego, jak i rodzinnego czy społecznego. Prowadzi to do zaniedbania obowiązków i relacji na rzecz korzystania ze smartfona. Wydaje się, że to nic takiego, jednak w do długotrwałych konsekwencji zalicza się nawet utratę kontaktu z dziećmi, rozwodem czy zakończeniem przyjaźni. Inną kwestią jest pogorszenie ogólnego funkcjonowania organizmu. Do nich zalicza się do:
- problem z koncentracją,
- zaburzenia pamięci,
- ból głowy.
Czasem sytuacja staje się dość trudna i należy skorzystać z pomocy terapeuty, który specjalizuje się w terapii uzależnień. W końcu wolność od uzależnień pozwala nam cieszyć się pełnią życia!
Istnieje bardzo cienka linia między używaniem telefonu, a jego nadużywaniem. Warto z nim walczyć po zaobserwowaniu pierwszych objawów, gdyż w wielu przypadkach rozłąka z telefonem prowadzi do agresji dzieci, a także negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie.
