Obrazy idealnej sylwetki docierają do nas ze wszystkich stron. Uznane standardy wyglądu coraz częściej są nierealistyczne. Szczupłe i wymodelowane sylwetki widoczne na zdjęciach często są poddawane obróbce graficznej. Źródłem, które ma w tym aspekcie największe znaczenie są media społecznościowe. Czy ich popularność ma związek z częstotliwością występowania zaburzeń odżywiania?
Standardy piękna, a media
Ciała uznawane za atrakcyjne przez media są szczupłe. Idealne sylwetki oscylują w dolnych granicach BMI, a czasem nawet poniżej tej wartości! Presja społeczna związana z nieustannym dążeniem do uzyskania niskiej wagi i pozbycia się każdego grama tłuszczu jest ogromna. Dotyczy w szczególności młodych ludzi, którzy stosując w młodym wieku restrykcyjne diety wyrządzają sobie poważne szkody zdrowotne. Wiele materiałów podlega dużym modyfikacjom, a sylwetki celebrytów i influencerów są powszechnie retuszowane. Choć w niektórych krajach takie zmiany stają się na różne sposoby ograniczane, nadal wiele osób nie bierze pod uwagę zniekształceń ideałów prezentowanych w Internecie. Kreuje to niezdrowe przekonania, obniża samoocenę i zmniejsza satysfakcję z życia. Prowadzi też do podejmowania ryzykownych diet, detoksów i głodówek. Mimo coraz powszechniejszej świadomości dotyczącej zdrowego odżywiania, nadal niezdrowe zachowania żywieniowe, mające na celu obniżenie wagi, są podejmowane.
Zaburzenia odżywiania – podział, czynniki ryzyka i objawy
Media są jednym z czynników sprzyjających powstawaniu niezdrowych przekonań dotyczących jedzenia i postrzegania własnego ciała. A stąd już niedaleka droga do powstania zaburzeń odżywiania.
- Anoreksja – to jedno z najpopularniejszych zaburzeń. Polega na spożywaniu zdecydowanie zbyt niskich ilości kalorii w celu drastycznej utraty wagi. Osoby chorujące na anoreksję mają zniekształcony obraz własnego ciała – nieustannie uważają, że są zbyt grube.
- Bulimia – w tym zaburzeniu waga jest w normie lub nawet odrobinę zbyt wysoka. Napady objadania przeplatają się tu z wymiotowaniem lub stosowaniem intensywnych ćwiczeń w celu spalenia spożytych kalorii.
- Ortoreksja – osoby cierpiące na ortoreksję zmagają się z nieustannym kontrolowaniem jakości jedzenia i składu wybieranych produktów. Ten problem bardzo często występuje wraz z anoreksją, czy bulimią.
- Napady objadania się – osoby chorujące na Binge Eating Disorder nie kontrolują epizodów spożywania nadmiernych ilości jedzenia. Z reguły towarzyszą im silne emocje, a napady są ukrywane. Osoby te najczęściej jedzą w samotności.
Najważniejsze czynniki ryzyka to uleganie wysokiej presji społecznej oraz niska samoocena. Predysponować do zachorowania mogą też geny, historia rodzinna oraz przebyte traumy. Objawy można poznać stosunkowo łatwo. Często widoczne są drastyczne zmiany wagi oraz obsesje związane ze spożywanymi posiłkami. O problemie mogą świadczyć zaburzenia codziennej rutyny. Nieregularne posiłki, jedzenie zbyt rzadko lub zbyt często – wszystko to świadczy o pewnych nieprawidłowościach. Osoby chorujące na zaburzenia odżywiania mogą też zmagać się z problemami w innych sferach funkcjonowania. Często mają problemy ze snem. Dlatego podczas leczenia często koncentracja skupia się na całości funkcjonowania, a wspieranie terapii polega m.in. na wprowadzeniu zdrowych zwyczajów (chociażby spania na wygodnym materacu, takim jak Hilding Mistral).
Internet, a częstotliwość zachorowań
Praktycznie każdy z nas codziennie korzysta z Internetu – a w szczególności z mediów społecznościowych. Jednym z czynników wpływających na częstotliwość zachorowań na zaburzenia odżywiania w największym stopniu jest możliwość śledzenia życia nie tylko celebrytów, ale również “zwykłych” osób. Sprawia to, że bardzo ciężko uniknąć porównywania się do innych osób. Trudno też zachować dystans i pamiętać o tym, że influencerzy pokazują tylko pewien wycinek swojego życia w mediach – i to z reguły ten najlepszy. Dodatkowo, prezentowana przez nich rzeczywistość bardzo często jest wyidealizowana. Wszystko to sprawia, że nieustanne korzystanie z mediów społecznościowych zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania na zaburzenia odżywiania.
Leczenie zaburzeń odżywiania – najważniejsze informacje
Przede wszystkim ważne jest to, aby jak najszybciej udać się po pomoc. Nie warto czekać. Im szybsze rozpoznanie, tym mniej dotkliwe i bardziej sprawne leczenie. Z reguły w celu efektywnego rozwiązania problemu konieczna jest współpraca zespołu składającego się z psychiatry, dietetyka i psychoterapeuty. Psychologowie podkreślają, że jednym z najskuteczniejszych rodzajów terapii jest terapia poznawczo-behawioralna. Umożliwia ona pracę nad wyłapywaniem zniekształconych myśli i przekonań oraz szukaniem dla nich zdrowszych alternatyw. Nieco inaczej wygląda kwestia leczenia dzieci – one kierowane są na terapię systemową. W skrajnych przypadkach może się okazać, że niezbędne jest leczenie szpitalne lub umieszczenia pacjenta w ośrodku terapeutycznym. Wsparciem w leczeniu jest zawsze zmiana codziennej rutyny. W ciągu dnia powinien znaleźć się czas na realizowanie swoich pasji, podejmowanie aktywności fizycznej i odpoczywanie. Duże znaczenie ma wysypianie się. Dlatego w sypialni chorych zawsze powinny znajdować się wygodne akcesoria sypialniane – np. z asortymentu marki www.hilding.pl
Czy w mediach zachodzą pozytywne zmiany?
Coraz częściej można spotkać w mediach reklamy przedstawiające naturalne, niewyidealizowane sylwetki. Swoje zasługi w tej kwestii ma ruch body positivity. Jednak również w tej płaszczyźnie pojawiają się szkodliwe działania – np. promujące otyłość. Pozytywne zmiany zachodzą też w obrębie kontrolowania stosowania filtrów – np. w postaci wprowadzania konieczności zaznaczania, że dane zdjęcie zostało poddane obróbce. Jednak bez względu na pojawiające się nowe trendy, zawsze należy zachowywać rozwagę i brać pod uwagę brak realności prezentowanych w mediach wizerunków.
Zaburzenia odżywiania są poważne i szkodliwe dla zdrowia całego organizmu. Ważne jest prowadzenie trybu życia, który im zapobiega oraz korzystania z profesjonalnej pomocy zaraz po zauważeniu pierwszych objawów.
